Ovulasyon Tedavisi
Ovulasyon ilaçları sayesinde bayanların %80 ovulasyonu sağlanabilir. Ovulasyon indüksiyonu iş göremeyen yumurtlama evresinin uyarılması, ovulasyon sayısının arttırılması ve gebe kalınmasının yükseltilmesi işlemidir. Ovulasyonun olmadığı ya da düzensiz olan bayanlarda kullanılmaktadır ve infertilite (kısırlık) sebebi açıklanmayan hastalar veya erkeklere ait nedenler ile ortaya çıkan normal olmayan durumlarda kullanılmaktadır.
Ovulasyon indüksiyonu sırasında birçok ilaç kullanılır. Amaç problemi olan ovulasyonun gerçekleşmesi, ovuslasyonun düzene girmesi ve sayısal olarak da ovumların (yumurta) artmasıdır. Yalnız gebeliğin oluşumu için sadece ovum sayısı değil ovumun kalitesi de önemlidir.
Ovulasyon indüksiyonu sırasında kullanılan ilaçların dozu, kombinasyonları farklılık gösterir ve değişik süreler içerisinde kullanılır.
Olgun ovumlar elde edebilmek için farklı türde ilaçlar kombin şeklinde kullanılır. Hastanın özellikleri doğrultusunda ilaçların rejimleri de farklıdır.
Ovulasyon İndüksiyonunda Kullanılan İlaçlar
GnRH Analogları
Decapepty: Gün içerisinde bir kez ya da bir defa şeklinde uygulanan enjeksiyonlardır.
Suprefact: Nazal(burun) sprey olarak uygulanır.
Suprecur: Nazal sprey olarak kullanılır.
Lucrin: Gün içerisinde bir kez ya da bir defa şeklinde uygulanan enjeksiyonlardır.
Synarel: Nazal sprey olarak uygulanır.
Zolodex: Tek seferlik enjeksiyon şeklinde uygulanır.
Kullanılan ilaçlar Hipofiz bezinden üretilen FSH ve LH hormonlarını kısarak, olgunlaşmakta olan folliküllerin erken dönemde bozulmalarını önlerler.
Yan etkileri: Cilt reaksiyonları, Baş ağrısı, Ruh hali değişiklikleri. İlacın kesilmesi ile yan etkiler düzelir.
İlaçların kullanımı sırasında mensturuasyon zamanında 2 hafta kadar gecikme durumunda gebelik testi yaptırılmasında yarar vardır.
Menotropinler Follikül gelişimi üzerinde etkilidir. Follitropin türevine göre ucuzdur.
Follitropinler
Overleri uyaran ilaçlardır. İlaç içerisinde sadece FSH bulundurur. Laboratuar şartlarında doku kültürü içerisinde oluştururlar. Menotropinlere göre yeni üretilen ilaçlardır.
Her ampul içerisinde bulunan dozlar standarttır. Subkutan(cilt altı) ve intra müsküler(kas içi) şeklinde uygulanırlar. Etkili tedavi sunarlar. Dezenvantajı maliyetinin yüksek olmasıdır.
HCG Hormonu
Overlerin çatlatılması amacıyla over toplama işlemi ardından 34 ila 36 saat önce uygulanırlar. Etkisi büyümüş folliküllerin içerisinde bulunan overleri olgunlaştırarak döllenmeye hazır şekle getirmek ve progesteron salınımını başlatmaktır.
Doğal Progesteronlar
Jel türünde ilaçlardır. Over toplanılması ardından uygulanırlar. Günlük progesteron enjeksiyonları alternatif olarak kullanılabilir.
Doğal progesteron türevi olan bütün ilaçlarda amaç endometriumu (rahim iç duvarı) embriyoların yuvalanmasına hazır halde bulundurmaktadır. Ek olarak hormon tedavisi olarak HCG enjeksiyonları uygulanabilir.
Yan etkiler: Göğüslerde hassasiyet, baş ağrısı, bulantı, halsizlik, ruhsal değişiklikler, vajinal kaşıntı ve irritasyon görülebilir.
GnRH antagonistleri
Ovulason indüksiyonu (yumurtlama tedavisi)
Ovulasyon tedavisi protokolüne göre değişen takipler gerektirir. Mensturuasyon günlerinde yapılan tetkikler ve düzenli olarak yapılan follikül takibi gerekir. Çünkü her kişide uygulanan ovulasyon indüksiyonuna vermiş olduğu cevap farklılık gösterir.
Tedavi protokolü başlanır ve ovülasyon cevabı alınamayabilir. Bu gibi durumlar yaşandığında ilaç protokolü değiştirilir ve Ovulasyon tedavisine buradan sonra devam edilir. Bu sebep ile tedavinin protokolü, ilaçların dozu ve kullanılacak ilave üreme teknikleri kişiden kişiye farklılık gösterir.
Aşırı derede cevap alınması durumu Ovaryan Hiperstimülasyon Sendromu (OHSS) olarak adlandırılır. OHSS istenmeyen bir durumdur. Aynı zamanda tedavi gerektirir.