Yumurtalık Kistleri, Çeşitleri ve Tedavisi
Kadınların hayatının herhangi bir evresinde yumurtalıklarında oluşabilen, bazen tedavi istemeyen birbirinden farklı değişik türü olan hormonların etkisiyle gelişmiş olan içi sıvı ile dolu kitlelere kist denir. Kadın vücudunda yumurtalıkların görevi ergenlik dönemi içerisinde başlar ve menopoz dönemi ile sona erer. Adet olmayan ve menopozdaki kadınlarda yumurta kisti çok nadir görülür. Bu evrede kadının gebe kalması için uygun koşullar hazırlanır, gebe kalınmaması durumunda ise tüp bebek yöntemi kullanılarak kadınların gebe kalmaları sağlanabilir.
YUMURTALIK KİSTLERİNİN ÇEŞİTLERİ NELERDİR?
Fonksiyonel (işlevsel)kistler: bu kistler genellikle foliküler ’in büyümesi yâda sarı cismin gerilememesinden oluşan kisttir. dogurganlık grubundaki kadınların çoğunda görülebilen kist grubudur. folikül kistler ve corpus luteum kisti olarak ikiye ayrılır.
FOLİKÜL KİSTLER: folikülerin aşırı büyümesi sonucunda oluşan kist türüdür.5 cm.den küçüktür, belirtileri yoktur ve birkaç kere adet gördükten sonra kendiliğinden kaybolan kistlerdir.
CORPUS LUTEUM KİSTLERİ: genellikle çok ağrılı sarı cisimciğin büyümesi ve kanaması ile ortaya çıkan kist türüdür. Kistler 8-10 sm boyutlarındadır. Doktorun takip sırasında bile hala büyümektedir. Yalnız doğum kontrol hapı ile bu kistler küçülebilir ama yok olması biraz zaman alır. Eğer gebe kalma söz konusu değil ise gözlem altında tüp bebek ile gebe kalınabilir
Kist çeşitleri:
- Fonksiyonel (işlevsel)kistler
- Folikül kistler
- Corpus luteum kistleri
- Endometrioma
- Polikistik over hastalığı
- Dermoid kisti
- Kistadenom
YUMURTALIK KİSTLERİNİN SEBEP VE BELİRTİLERİ
Yumurtalıklardaki en önemli problem hormon el düzensizliğe bağlı olarak foliküler’in büyümesi ve çatlayamaması, çok fazla radyasyon alımı da over kistine neden olmaktadır. Hastada adet düzensizliği, idrar yolu rahatsızlığı, karnında şişlik ve sindirim sistemi problemleri oluşmaktadır. Nadir oluşan bazı kistlerin patlaması ile şiddetli ağrıya yol açması, kabızlık ve bağırsaklara baskı olması, kilo kaybetmek, ara sıra iştahsızlık, sık idrara çıkma, kistin mesaneye baskı yapması, hafif bulantı, cinsel ilişki sırasında ağrılar, karnında elle muayenede hissedilen kitlelerdir. Bu tür şikâyetleri olan kişilerin gebe kalması söz konusu değildir. Bebek sahibi olmak isteyen kadınlar doktor kontrolü ile tedavi edilerek tüp bebek tedavisi ile çocuk sahibi olması gerekir.
YUMURTALIK KİSTLERİNİN TANISI
Yumurtalık kistlerinin genellikle rutin muayene veya ultrasonografi, yâda başka bir sebep nedeniyle jinekolojik muayene ile tanısı konur.
- Hastanın yaşı(ileri yaşlar, menapoz sonrası, puberte öncesi kötü)
- Basit kistisolid kist ayrımı
- Kitlenin büyüklüğü ve şekli (büyük ve düzensiz görünümdekiler kötü)
- Etrafa olan yapışıklığı(ne kadar yapışıksa o kadar kötü)
- Hassas olup olmadığına bakılır
YUMURTALIK KİSTLERİNİN TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
Kistler 10 cm. büyükler ise, iç dokuya yapışıksa, her iki yumurtalıkta da kist varsa iyi huylu olsalar bile kötüye çevirebilme ihtimaline karşı ameliyatla alınmalıdır.
